به قلم: معصومه عبداللهی؛کارشناس ارشد روانشناسی

آفتاب بافق، از نظر روانشناسان ، دوره نوجوانی از سن 12 تا 18 سالگی می باشد البته عوامل از قبیل وراثت ، خانواده ، وضعیت جسمانی ، آب وهوا ، تغذیه ، فرهنگ ها و حتی بهره هوشی در زود رسی بلوغ موثر هستند.

انتقال به دوره نوجوانی با کوشش نوجوان برای استقلال و خود مختاری و حفظ و ارتقاء جایگاه خود در روابط با خانواده همراه است .دستیابی به این خودمختاری ، فرایندی است که به طور طبیعی باید هویت یابی و جایگاه مستقل نوجوان در خانواده را تامین کند.به این دلیل وقتی پدر ومادر و اعضای خانواده ادراک درستی از طبیعت و استقلال جویی نوجوان نداشته باشند یا آن را نپذیرند تعارض ها و مشکلاتی در روابط نوجوان با خانواده پیدا می شود .

و گاهی به سرکوب شدن یکی از این دو تمایل (یعنی تبدیل والدین برای وابسته نگه داشتن فرزند به خود یا تمایل به استقلال یابی نوجوان از خانواده )می انجامد.

تعارض بین والدین و نوجوانان گاهی به شکل دستوری از سوی والدین به نوجوانان است که کاری را انجام دهد یا ندهد ، آغاز می شود این دستورات یا درخواست ها اغلب در ارتباط با فعالیت های هر روزه زندگی خانوادگی از قبیل انجام کارهای خانه،انجام تکالیف مدرسه،یا انجام سایر کارهایی است که والدین آنها را به عنوان اعمال سودمند در نظر می گیرند.

دستورات والدین همچنین شامل درخواست از نوجوان برای اجتناب از کارها یا موقعیت های خاص نیز می شود و به عنوان مثال عدم ارتباط با دوستان منحرف ، بیرون ماندن تا دیر وقت و منع از استفاده بی رویه از تلفن و کامپیوتر می شود و زمانی تعارض بین والدین و نوجوانان به وجود می آید که نوجوانان به درخواست ها و دستورات والدین بی توجهی می کنند . اکثر والدین با نوجوان خود دچار تعارض شده و نمی دانند چگونه باید با او رفتار کنند در ادامه راهکارهایی برای بهبود روابط بین والدین و نوجوانان ذکر می شود :

سرحرف را بانوجوان خود باز کنید بهتر است با نوجوان خود دوست بوده و با آرامش و مهربانی با او شروع به صحبت کنید

نقش راهنمای شغلی فرزندتان را بازی نکنید .اکثر والدین با اتمام دوره های ابتدایی نگران آماده سازی او برای کنکور می شوند تقریبا به طور دائم به او گیر میدهند ، ما گمان می کنیم نقش مربی فرزندانمان را بعهده داریم برای خودمان این حق را قائل هستیم که دائما آنها را با پیشنهاداتی راجع به انجام بهتر کارها بمباران کنیم .

نوجوان خود را تنها رها نکنید . با وارد شدن کودکان به سالهای نوجوانی میل آنها به تنهایی بیشتر می شود بنابراین بزرگترین اشتباه را مرتکب می شویم اگر تنهایشان بگذاریم هرچه زمان کمتری با آنها بگذرانید آنها بیشتر احساس غریبگی خواهند کرد و رفتارشان بدتر خواهد شد .

هیچوقت نگوئید(ما با پدر ومادرمان اینجوری حرف نمی زدیم).هیچ چیز بیشتر از گستاخی آشکار فرزندان؛ کاسه ی صبر پدر ومادر را لبریز نمی کند مخصوصا والدینی که هیچ گاه فضایی برای ابراز مخالفت خود در دوران نوجوانی شان نسبت به خانواده ی خود نداشته اند. والدین باید بدانند نوجوانان بسیاری از رفتارهایشان بر پایه ی لذت آنی و بر اساس اینجا و اکنون – و نه آینده – بروز می دهند پس بنابر این در مقابل رفتار زننده او از کوره در نروید و در عوض هرگاه رفتار مودبانه ای داشت او راتشویق کنید . مطمئن باشید نتایج بهتری می گیرید

سختگیری کم ، سختگیری زیاد : بعضی از والدین با احساس اینکه تسلطی بر نوجوان ندارند هر بار که از مسیر درست منحرف شوود با سخت گیری زیاد او را سرکوب می کنند.

گروه دیگری برای جلوگیری از دلخوری و رو در رویی با فرزندانشان هیچ ایرادی از کارهای او نمی گیرند . هیچ کدام از این دو روش صحیح نیست بلکه لازم است بین آزادی دادن به فرزندان وپیروی او از شما تعادل وجود داشته باشد . به امید آنکه دوران بحرانی نوجوانی فرزندانتان به سلامتی و موفقیت طی شود .