معصومه خادم زاده بافقی ؛ کارشناس پرستاری کلینیک دیابت بیمارستان ولی عصر بافق

آفتاب بافق؛ متاسفانه این بیماری باعث شده است سالانه میلیون ها نفر در سرتاسر جهان. دچارقطع عضوپاشوندبرای مقابله با این مشکل لازم است که دیابتی ها مراقبت های جدی از پاهایشان داشته باشند. در این مطلب چند توصیه برای مراقبت هر چه بیشتر از پاها در مبتلایان به دیابت را ارائه می دهیم. لطفا با ما همراه باشید.

اگر مبتلا به دیابت هستید، ممکن است بیشتر دچار مشکلات و آسیب های پا شوید و آن هم به این خاطر که دیابت به اعصاب صدمه می زند و جریان خون را در پاها کاهش می دهد.

کفش های مناسبی انتخاب کنید

هیچ چیزی به اندازه تاول یا پینه ی پایی که عفونت می کند، برای بیماران دیابتی دردسرساز نمی شود.

اگر از بیماری دیابت رنج می برید، حتما در انتخاب کفش تان دقت کنید تا تنگی و یا هر عیب دیگر آن باعث ایجاد سایش، زخم، تاول و غیره در پاهایتان نشود.

بهتر است عصرها کفش بخرید، چون در این زمان پاها بزرگ تر می شوند.

از پوشیدن کفش های تنگ و یا کفش هایی که دوخت داخلی شان نمایان است خودداری کنید.

پوشیدن صندل را فراموش کنید. صندل های لاانگشتی باعث ایجاد زخم هایی کوچک در پاها شده و به همین سادگی عاملی برای قطع پا می شوند.

پابرهنه راه نروید

اگر به دیابت مبتلا هستید، نباید با پای پرهنه راه بروید. در بیماران دیابتی، بیماری اعصاب حسی (نوروپاتی) در ناحیه پا رایج است، یعنی اینکه حس پاها خیلی کم می شود و بیمار نمی تواند متوجه زخم شدن پا شود.

در صورت بروز بیماری نوروپاتی، تمام زخم ها و هماتومهای (خونریزی در محیط های بسته) کوچک که به دلیل جریان خون نامناسب بروز می کنند، در معرض عفونت قرار می گیرند. اما معمولا فرد دیابتی به سرعت متوجه این مشکل نمی شود.

توصیه می شود که حتی تابستان نیز با پای برهنه در کنار دریا یا روی چمن و غیره راه نروید، به خاطر اینکه هر ضربه ای، امکان ایجاد زخم در پا و در پی آن عفونت را بالا می برد.

شب هنگام در تاریکی راه نروید و قبل از هر کاری چراغی را روشن کنید تا خطر برخورد انگشت پاها و بخصوص شست پا به اسباب و اثاثیه منزل کاهش پیدا کند.

پاهایتان را مرطوب نگه دارید

از نظر فیزیولوژیکی، پاها خشک هستند، به خاطر اینکه اپیدرم این ناحیه حاوی غدد سباسه (غدد چربی) اندکی است. این پدیده در صورت ابتلا به دیابت شدیدتر نیز می شود.

زمانی که پوست بیش از اندازه خشک می شود، خطر بروز ترک پوست پا بالا می رود و این ترک ها به محل ورود میکروب ها و قارچ ها تبدیل می شود.

بنابراین لازم است که هر روز با کرم های نرم کننده و یا روغن هایی مانند روغن بادام شیرین و غیره پوست پاها را مرطوب و چرب کنید.

قبل از شستشوی پاها، دمای آب را با دستتان چک کنید. چون در صورت داشتن بیماری نوروپاتی، احتمال اینکه گرما و داغی آب را احساس نکنید و پایتان دچار سوختگی شود، زیاد است.

جوراب هایتان را با دقت انتخاب کنید

جوراب ها برای محافظت از پاهای دیابتی ها نقش مهمی دارند. توصیه می کنیم به جای جوراب های با الیاف مصنوعی (جنس پلاستیکی یا نایلونی)، از جوراب های پشمی یا نخی استفاده کنید.

الیاف مصنوعی باعث گرم شدن پاها شده و زمینه را برای رشد و تکثیر قارچ ها فراهم می سازند.

جوراب های بدون دوخت را انتخاب کنید.

مراقب پینه و میخچه باشید

پینه و میخچه جزو مشکلات اصلی پاهای دیابتی هاهستند. در صورت بروز بیماری نوروپاتی، احتمال هیپرکراتوز (ضخیم شدن لایه شاخی پوست) بالا می رود.

معمولا بیشتر افراد با دیدن این پینه ها و میخچه ها، هوس دستکاری آنها به سرشان می زند. ولی این را بدانید که با دستکاری پینه و میخچه پا، امکان دارد که زیر این پوست ضخیم و پینه بسته، هماتوم (خونریزی در محیط بسته) شکل بگیرد. در این صورت بدون اینکه فرد متوجه شود به مرور زخمی جدی ایجاد می گردد که درمان آن مشکل است.

توصیه می کنیم در صورت داشتن پینه و میخچه، فورا با مراجعه به پزشک آنها را درمان کنید.

مراقبت روزانه از پاها به پیشگیری از بروز چنین مشکلاتی کمک می کند.

با دقت بیشتری پاها را بشویید

رعایت بهداشت برای دیابتی ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لازم است روزانه پاها را شستشو دهید و مهم تر از آن با دقت تمام خشک کنید.

حواستان باشد که بین انگشت ها را نیز با دقت خشک کنید، در غیر این

صورت احتمال رشد قارچ وجود دارد.

در حمام پاهای خود را به دقت بررسی کنید و نسبت به وجود هر نوع زخم یا خون مردگی در پاها، دقیق باشید.

اگر به دلیل اضافه وزن و یا عدم انعطاف پذیری بدن نمی توانید پاهایتان را به خوبی بررسی کنید، از کسی بخواهید تا در این کار به شما کمک کند. می توانید از آینه نیز استفاده کنید

توصیه می کنیم به محض اینکه احساس کردید پایتان پینه دارد و یا هر نوع احساس عجیب دیگری در پاهایتان داشتید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

اگر در حین راه رفتن در پشت ساق پا احساس درد می کنید که با توقف از بین می رود و با راه افتادن دوباره شروع می شود، به پزشک مراجعه کنید.

توجه داشته باشید که مصرف دخانیات خطر بروز آرتریت در بین دیابتی ها را افزایش می دهد.

اگر مبتلا به دیابت هستید، باید به طور مرتب سلامت پاهایتان را بررسی کنید و به پزشک متخصص بیماری های پا مراجعه کنید