سرپرست محیط زیست و بهداشت محیط شرکت سنگ آهن با اشاره به نامگذاری 16 سپتامبر به نام روز جهانی حفاظت از لایه ازون و با توجه اینکه شرکت سنگ آهن مرکزی ایران -بافق به عنوان اولین معدن سنگ آهن کشور همیشه پیشرو در مسائل محیط زیستی و تابع قوانین سازمان محیط زیست کشور می باشد،به بیان اقدامات این مجموعه در جهت کنترل گازهای گلخانه ای و گاز های CFC پرداخت.

به گزارش آفتاب بافق؛ حامد فتاحی با بیان اینکه ۱۶ سپتامبر از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد به عنوان روز جهانی حفاظت از لایه ازون تعیین شده‌است،گفت: این نامگذاری در ۱۹ دسامبر ۲۰۰۰ انجام شد و در حقیقت بزرگداشتی برای پیمان مونترال است معاهده بین‌المللی که در سال ۱۹۸۷ انجام شد و کشورها متعهد شدند تا برای حفاظت از لایه ازون اقدام کنند. 

وی افزود: پیمان مونترال یا پروتکل مونترال در مورد موادی که باعث تخریب لایه ازون می‌شوند قوانینی را وضع می نماید و یک معاهدهٔ بین‌المللی است که برای محافظت از لایه ازون با خاتمه دادن به تولید مواد بیشماری که مسئول کاهش ازون هستند طراحی شده‌است. این توافق‌نامه در تاریخ ۲۶ اوت ۱۹۸۷ انجام شده است و تا کنون 9 مورد تجدید نظر صورت گرفته است که آخرین بار در سال 2016 انجام شده است.پیش‌بینی‌های اقلیمی نشان می‌دهند که لایه ازون بین سال‌های ۲۰۵۰ تا ۲۰۷۰ به سطح سال ۱۹۸۰ باز خواهد گشت شاید یکی از موفق‌ترین توافق بین‌المللی تا به امروز، پروتکل مونترال بوده‌است.

سرپرست محیط زیست و بهداشت محیط شرکت سنگ آهن در تعریف لایه اوزون بیان کرد: لایه اوزون یک لایه گاز طبیعی است که در قسمت فوقانی جو تشکیل شده و از انسان و سایر موجودات زنده در برابر اشعه های مضر خورشید از جمله  اشعه مضر ماورا بنفش (UV)  محافظت می کند. ازون یک گاز آبی کم رنگ با بوی تند (کلر مانند) و یک مولکول غیر آلی با فرمول شیمیایی O3 است.

در سطح استراتوسفر ، مولکولهای O3 با سایر مولکول ها یک لایه پوششی ایجاد می کنند  که به عنوان لایه ازون شناخته می شود . این لایه  با جذب اشعه ماورا بنفش ، به عنوان ضد آفتاب برای زندگی در کره زمین یک عامل اساسی است.

وی با اشاره به کشف سوراخ ازون در قطب جنوب توسط دانشمندان بریتانیایی همچون گاردینو و شانکلین در سال 1985 که یک شوک به جامعه علمی وارد کرد،گفت: سوراخ ازون از دست رفتن گاز ازون استراتوسفری در فصل گرما بر فراز قطب جنوب است که در ماه سپتامبر به اوج خود می رسد که مساحت سوراخ ازون 220 ( DU ) تخمین زده شده است . ( DU : واحد اندازه گیری ضخامت لایه اوزون در یک ستون عمودی از سطح بالای جو است . )    

فتاحی در ادامه به بیان عوامل تخریب لایه ازون پرداخت و افزود: در طول 15 سال گذشته ازون استراتوسفری بر فراز قطب جنوب و به تازگی بر فراز قطب شمال در زمان های مشخصی از سال کاهش می یابد که به اصطلاح به آن سوراخ شدن لایه ازون می گویند ، که عوامل متعددی در این حادثه دخیل هستند.

عوامل تخریب لایه ازون به دو دسته تقسیم می شود :

عوامل طبیعی : منابع طبیعی دخیل در تخریب لایه ازن و آتشفشانها و اقیانوس ها مقادیر زیادی کلر آزاد می کنند و این کلر از این منابع به جو راه پیدا می کند که کل کلر آزاد شده از منابع طبیعی 16% است

عوامل انسانی ( مصنوعی ): 84% مابقی از منابع انسانی مخصوص CFC ها ناشی می شود .

عوامل مصنوعی و  انسان ساخت دخیل در تخریب لایه ازون : متاسفانه به لطف انسان و با ورود مواد شیمیایی همچون کلروفلوروکربن ها (CFC  ) که سموم پایدار و ارزان هستند و متیل کلروفرم ( حلال ها )، تترا کلرید کربن ( ماده شیمیایی صنعتی ) ، هالوژن ها ( آتش خاموش کن ) ، برمید متیل ( ماده ضد عفونی کننده و آفت کش) ، NOx ( که یک محصول جانبی از فرآیند های احتراق و انفجار است . ) و کلا ODS ( مواد حاوی کلروبرم) زخم های عمیقی بر پیکره لایه ازون نقش بست که به سختی قابل جبران بود.

در این بین ( CFC ) ها که در صنایع یخچال سازی _ حلالها _ تولید فومهای انعطاف پذیر _ تولید آئروسل ها مثل اسپری ها استفاده می شود ، بسیار خطرناک است و مهم ترین گاز تخریب کننده لایه ازون به حساب  می آیند .

اقدامات شرکت سنگ آهن مرکزی ایران-بافق در راستای حفاظت از لایه ازون

سرپرست محیط زیست و بهداشت محیط شرکت سنگ آهن با اشاره به اینکه ایران در سال 1369 به کنوانسیون و پروتکل مونترال مرکزی ملحق شد و دفتر حفاظت لایه ازون در سال 1373 با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست به طور رسمی کار خود را آغاز کرد ،اظهار داشت: با توجه اینکه شرکت سنگ آهن مرکزی ایران -بافق به عنوان اولین معدن سنگ آهن کشورهمیشه پیشرو در مسائل محیط زیستی و تابع قوانین سازمان محیط زیست کشور می باشد در جهت کنترل گازهای گلخانه ای و گاز های CFC اقداماتی را انجام داده است که خلاصه ای از این اقدامات مطرح می شود:

جایگزینی گازهای دوستدار محیط زیست به جای گاز های مخرب نظیر CFC  ها

نوسازی نوگان حمل و نقل سبک و سنگین سطح شرکت

جایگزینی گاز طبیعی به جای سوخت های فسیلی برای مصارف شرکت

بروزسازی ساختمان ها و سیستم گرمایشی ادارات شرکت و جلوگیری از اتلاف انرژی

مدیریت پسماند های موجود در سطح شرکت و امحاء پسماند های ویژه موجود طبق قوانین سازمان محیط زیست

فرهنگ سازی و آموزش پرسنل برای اهمیت لایه ازون و مواد تخریب کننده لایه ازون وراه های پیشگیری از انتشار آن

به امید اینکه در آینده نزدیک این مشکل جهانی رفع شود و طبیعتی  عاری از آلایندگی و پاک برای آیندگان فراهم کنیم .